مهمترین شاخصه‌های توسعه اقتصادی شهرها از منظر دکتر دانش جعفری

دکتر داوود دانش جعفری معتقد است، شهرنشینی هنگامی یکی از مهمترین شاخصه های توسعه اقتصادی بشمار می آید که همراه با مدیریت صحیح منابع مالی و اتخاذ سیاستهای بهینه اقتصادی باشد.

دکتر داوود دانش جعفری عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رییس کمیسیون  همکاریهای علمی و بین المللی انجمن اقتصاد شهری ایران پیرامون شهرنشینی و مهمترین شاخصه‌های توسعه اقتصادی آن در پژوهشی در سال ۹۷ گفته است: شهرنشینی هنگامی یکی از مهمترین شاخصه های توسعه اقتصادی بشمار می آید که همراه با مدیریت صحیح منابع مالی و اتخاذ سیاستهای بهینه اقتصادی بویژه در مناطق شهری (به واسطه رشد شهرنشینی)، همراه باشد در این راستا یکی از مهمترین ابزار دولت برای رسیدن به این هدف، (که موضوع مورد مناقشه سیاستگذاران و اقتصاددانان است و کانون اصلی مقاله حاضرمی­باشد) اتخاذ سیاستهای پولی می باشد که گاها دولت­ها برای تامین منابع مالی خود به جهت اجرای برنامه های توسعه­ای در مناطق شهری در شرایط نامناسب روی می آورند لذا در تحقیق حاضر به دنبال بررسی تاثیر سیاستهای اقتصادی دولت که کانون اصلی آن سیاستهای پولی است بر توزیع درآمد در مناطق شهری برآمده ایم.

دانش جعفری در ادامه می‌گوید: در بررسی‌های صورت گرفته مشخص شد که تأثیر سیاست پولی بر توزیع درآمد در مناطق شهری در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت متفاوت و افزایش حجم پول به عنوان معیار سیاست پولی، بلافاصله موجب افزایش نابرابری درآمدی نمی­شود، بلکه از سال دوم به بعد اثرات تشدید­کننده­ی نابرابری سیاست انبساطی پولی آغاز می­شود و در دوره­های بعد تداوم می­یابد.

وی در ادامه مهمترین اهداف مطالعات توسعه‌ای را کاهش فقر و تعامل آن با عدالت دانسته و اظهار داشت: یکی از مهمترین اهداف مطالعات توسعه ای، کاهش فقر و تعامل آن با عدالت می باشد که این امر را می توان از طریق ارتباط رشد اقتصادی با توزیع درآمد مورد بررسی قرار داد. در دهه ۱۹۹۰ با مطرح شدن بحث منافع حاصل از رشد، ضمن یک اجماع عمومی مبنی بر ضعف ابزار رشد به عنوان تنها ابزار کاهش فقر، توجه بسیاری از محققان به سیاست های توزیع مجدد درآمد و ثروت در کنار رشد اقتصادی جلب شد. این موضوع وقتی اهمیت پیدا میکند که مطابق مبانی نظری اقتصاد در مراحل اولیه توسعه، اجرای سیاست های اقتصادی موجب نابرابری توزیع درآمد می گردند.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه اظهار کرد: این احتمال وجود دارد که در مراحل بعدی اضافه درآمد ایجاد شده ناشی از رشد به گونه‌ای نابرابر توزیع شود. از طرف دیگر شواهد تاریخی و تجربه های کشورهای مختلف نشان می دهد در بررسی سیاست های تأثیر گذار بر توزیع درآمد عوامل زیادی اثر داشته است . این مهم سبب شده که توزیع درآمد در نظریه های اقتصاددانان اهمیتی ویژه داشته باشد با این حال باید توجه داشت که مطالعه توزیع درآمد و فقر به صورت سنتی در چارچوب اقتصاد خرد جای می گیرد، اما امروزه به صورت گسترده در مباحث اقتصاد کلان تجزیه و تحلیل می شود.

رییس کمیسیون  همکاریهای علمی و بین المللی انجمن علمی اقتصاد شهری ایران در ادامه ضمن اشاره به اینکه توزیع درآمد همراه با رشد اقتصادی یکی از دغدغه های دولت است می‌گوید: گفتنی است، یکی از مشکلات اساسی در برنامه های توسعه اقتصادی, تعیین روش هایی است که دولت به کمک آن بتواند منابع جامعه را به گونه ای اختصاص دهد که رشد اقتصادی، سبب افزایش نابرابری درآمدها در جامعه نشود.

دانش جعفری در ادامه توضیح می‌دهد: در واقع توزیع درآمد همراه با رشد اقتصادی یکی از دغدغه‌های اقتصادی دولت است چرا که نقش دولت در مسأله ی توزیع درآمد به حدی است که تقریبا تمامی اقتصاددانان یکی از اهداف و وظایف عمده ی دولت را توزیع درآمد ذکر میکنند. ضمن اینکه نظریات امروزی اقتصاد کلان، که معتقد به عملکرد کامل مکانیسم بازار در اقتصاد هستند، هنگام مواجهه با مسائلی که دست نامرئی قادر به حل آنها نیست، اهمیت نقش دولت در امور اقتصادی را هرچه بیشتر مورد تأکید قرار می‌دهند. یکی از عمده ترین سیاستهای اقتصادی دولت برای ایفای نقش در امور اقتصادی سیاست‌های پولی هستند که البته با دخالت بانک مرکزی و ازطریق تغییر در تقاضای کل، اثرات خود را به اقتصاد منتقل میکنند.

رییس کمیسیون همکاریهای علمی و بین المللی انجمن علمی اقتصاد شهری ایران در پایان خاطر نشان می‌کند: باید توجه داشت که مهاجرت یکی از ابعاد مهم فرایند توسعه اقتصادی - اجتماعی به حساب می آید اما در ایران بررسی آثار سیاستهای اقتصاد کلان بر توزیع درآمد سابقه اندکی داشته و بیشتر این مطالعات کلی بوده اما با توجه به گستره پهناور جغرافیایی ایران و گسترش شهرنشینی که بواسطه مهاجرت از روستا به شهر اتفاق افتاده متاسفانه تا کنون مطالعه در خور توجهی در این راستا در ایران انجام نگرفته است.