معرفی کتاب بررسی های سیاست شهری

سازمان همکاری اقتصادی و توسعه(OECD) کره جنوبی -۲۰۱۲

این کتاب که به همت سازمان همکاری اقتصادی و توسعه و با ترجمه دکتر حسین محمدپور زرندی توسط نشر رستان در سال ۱۳۹۴ به چاپ رسیده است، اثری ارزشمند است که به بررسی تجربه تحولات اقتصادی کشور کره جنوبی و نقش و جایگاه شهرها در فرایند توسعه می¬ پردازد.

فصل اول این کتاب، ابتدا به رشد اقتصادی کره جنوبی، نگاهی اجمالی شده و مسیری که این کشور از سال ۱۹۶۰ به این سو طی کرده است مرور گردیده است. بر اساس یافته های این کتاب، اقتصاد کره جنوبی یکی از سریع¬ ترین رشدها را در جهان تجربه کرده و به ¬گونه ای انعطاف ¬پذیر بوده که در مقابل شوک ¬ها و بحران¬ های جهانی اقتصادی  مقاوم بوده است. پیوند این رشد اقتصادی و ارتباط آن با شهرنشینی به¬ خصوص نقش پیشرو کلان شهر سئول، از مباحثی است که به دقت در این فصل تشریح گردیده است. در ادامه شاخص ¬های اقتصادی خرد و کلان کره جنوبی و آمار و مستندات آن و راهکارهایی که این کشور با اجرای آنها به این سطح از توسعه رسیده، طرح گردیده است. همچنین در همین فصل به معرفی مختصر استراتژی ملی جامع رشد سبز  و حمل و  نقل سبز پرداخته شده است.

فصل دوم کتاب به تحلیل سیاست¬های ملی به¬منظور توسعه شهری در کره جنوبی اختصاص دارد. اصطلاحات مداوم سیاست¬ های شهری کره جنوبی، استراتژی قطب رشد، نوسازی صنعتی، تمرکززدایی و رشد کمی متعادل، که هرکدام در برهه ¬ای از زمان، مورد استفاده این کشور بوده ¬اند، از دیگر مباحثی هستند که به آنها پرداخته شده است. در ادامه همین فصل، تقویت هماهنگی و انسجام سیاست¬های شهری در کره جنوبی و اولویت های اصلی این سیاست ها¬، روش جامع و بین بخشی توسعه شهری، هماهنگی بین دولت ¬های محلی، تطبیق محیط شهری با تحولات جمعیتی شهر و بررسی مسائل نژادی و فرهنگی شهرها طرح گردیده است.توسعه و تدوین یک استراتژی شهری ویژه برای سئول بزرگ، تقویت رقابت¬ پذیری شهرهای بزرگ خارج از منطقه پایتخت¬، توسعه قطب های رشد از طریق ارتقای نوآوری و بازتولید توابع اقتصادی در شهرها و مناطق عقب¬ مانده، از دیگر مباحث مطرح در این فصل است. مدل¬ سازی شهری و ارتقای روش¬های ارزیابی به منظور اطلاع از برنامه ریزی ها و سیاست¬ گذاری¬ ها و به¬ طور کلی ارتقای فرهنگ ارزیابی، پایان بخش مباحث این فصل از کتاب است.

فصل سوم کتاب با عنوان روندها و چالش¬ ها در ساختار شهری کره¬ جنوبی، ابتدا به بررسی روند شتابان اقتصاد این کشور پرداخته است. اقتصاد کره با ارائه بزرگترین بسته محرک مالی در بین کشورهای عضوOECD  توانسته است بحران¬ های مالی جهانی را پشت سر بگذارد. مدل اقتصادی کره با محدودیت¬ هایی از جمله اتکا شدید به واردات و نیز پایین بودن نرخ بهره ¬وری نیروی کار روبه رو بوده است که کم و کیف این مباحث به طور مشروح در این فصل دیده می شود. در ادامه فرایندها و روندهای شهرنشینی کره¬ جنوبی از ۱۹۶۰ به این طرف مورد بررسی قرار گرفته و چرخه شهرنشینی این کشور که در برخی مقاطع شبیه به کشورهای توسعه نیافته و در برهه¬ هایی نیز شبیه به کشورهای توسعه ¬یافته بوده، تحلیل گردیده است. الگوی شهرنشینی نامتوازن و تسلط کلانشهر سئول به عنوان شهر مسلط بر سیستم شهری کره جنوبی، از دیگر بحث¬های این فصل از کتاب است. در قسمت پایانی این فصل چالش¬های اصلی شهرهای کره¬ای از جمله سالخوردگی جمعیت و کاهش نیروی کار در مناطق شهری، نگرانی ¬های زیست محیطی، افزایش میزان مصرف انرژی، انتشار گازهای گلخانه ای و سایر آلودگی¬ ها و تغییرات آب و هوایی تشریح شده است.

فصل چهارم کتاب به تحلیل و بررسی استراتژی رشد سبز که در ابتدای کتاب به آن اشاره شده بود، پرداخته است. تمرکز این فصل، بر مشارکت حکومت¬ های محلی در استراتژی توسعه ملی کره ¬جنوبی به منظور دستیابی به رشد سبز و پایدار است. کره جنوبی در سال ۲۰۰۸ استراتژی روشن و جامع خود را به منظور دستیابی به رشد سبز و کاهش کربن در طول نیم قرن، تدوین کرد که این استراتژی برگرفته از تمام واقعیت¬ های اقتصادی، اجتماعی و محیطی کشور است. در این فصل، کم و کیف این استراتژی و نقش حکومت ¬های محلی و همچنین چارچوب قانونی و سازمانی پیاده ¬سازی این استراتژی، به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است. طرح ¬های میان¬ مدت و کوتاه مدتی که در ذیل این استراتژی تدوین شده اند، نظیر قانون رشد سبز کم کربن، پروژه مرمت چهار رودخانه اصلی کشور و همچنین طرح توسعه موتورهای جدید رشد اقتصادی از دیگر عناوین این فصل است.  بخش پایانی این فصل ضمن بررسی چگونگی بهبود کیفیت زندگی کره ¬جنوبی و ارتقای جایگاه جهانی آن به چالش ¬های پیش روی طرح رشد سبز شهری، از جمله، شکاف سیاسی، مسائل اداری - اجرایی و شکاف اطلاعاتی پرداخته است.