مدیریت شهری و تاب آوری شهرها

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انجمن علمی اقتصاد شهری ایران، شهرگرایی علی رغم تمرکز فرصت‌ها و امکانات خطرات را نیز در محیط‌های شهری متمرکز کرده است. تاب آوری شهری موضوعی بسیار مهم است که در آن پای زندگی و مرگ شهر و شهروندان در میان است. تاب آوری در نقطه مقابل آسیب‌پذیری قرار دارد. تاب‌آوری پاسخی است که شهر به بلایا می دهد و امروزه تمام شهرهای دنیا طرح و برنامه‌های خود را بر این اساس جلو می برند و در تلاش برای ساخت شهرهای منعطف وتاب آور هستند. سه شهر از کانادا یعنی تورنتو، ونکوور و کالگری در صدر تاب آورترین شهرهای دنیا هستند. و شهرهایی مانند داکا، جاکارتا، مانیل و قاهره در فهرست آسیب پذیرترین شهرهای جهان هستند.  شهر تاب آور، شبکه ای پایدار از سیستم های کالبدی و جوامع انسانی است . سیستم های کالبدی، مؤلفه های ساخته شده و طبیعی شهرند که شامل جاده¬ها، ساختمان ها ، زیر ساخت ها ، ارتباطات و تاسیسات تأمین انرژی و همچنین مسیرهای آب ، خاک ، توپوگرافی، جغرافیا و سیستم های طبیعی هستند. شهرهای تاب آور ممکن است در برابر نیروهای حاصل از مخاطرات خم شوند ولی دچار شکست نمی شوند. سال ۲۰۰۵ کشورهای عضو سازمان ملل چارچوب اجرایی هیوگو را برای کاهش مخاطرات طبیعی امضاء کردند این چارچوب به صورت جامع نقش دولتها و سازمانهای ملی و بین المللی، اجتماعات داوطلب ، بخش خصوصی، دانشگاهها و مراکز آکادمیک، را در تلاش برای تاب آور ساختن شهرها به وضوح مشخص می کند. اما با وجود پایین آمدن آمار تلفات، هنوز هم میزان خسارات و تلفات ناشی از مخاطرات طبیعی چشمگیر است. به عنوان مثال در سال ۲۰۱۴ در جهان ۱۸۹ مورد بلیه طبیعی رخ داده است. باران سنگین در افغانستان که با رانش زمین همراه بود منجر به کشته شدن بیش از ۲۵۰ گردید. سیل در شمال هند و پاکستان ۶۶۵ نفر را به کشتن داد. در چین ویتنام و فیلیپین گردباد منجر به مرگ ۱۷۶ نفر و خسارت ۵ میلیارد دلاری شد. برف و بوران ۵۰۰ نفر را در پرو تلف کرد و در مجموع بلایای طبیعی ۱۰۱ میلیارد دلار خسارت به بار آورده است. شمار زیادی از این دست تلفات نشان می دهد که آسیب پذیری شهرها بخصوص در آسیا همچنان موضوعی حیاتی است. در کشور ما نیز بلایای طبیعی به سالانه کرات اتفاق می¬افتد و توام با خسارات جانی و مالی بسیار است که مورد اخیر آن یعنی سیل آذرشهر و عجب شیر بسیار تاسفبار و مهلک بود و ۴۰ کشته و صدها میلیارد خسارات به بار آورد.. این حادثه و موارد مشابه همگی نشان دهنده آسیب پذیری بسیاری از شهرهای کشور در مقابل چنین بلایایی هستند. غفلت از موضوع تاب آوری شهری می تواند در آینده به فاجعه در بسیاری شهرها منجر شود. سرمایه گذاری کلان در زیرساختهای شهری، آموزش شهروندان برای  مواجهه و مقابله با بلایای طبیعی، ظرفیت‌سازی در مدیریت شهری، بالا بردن توان تکنیکی شهر، همگی مولفه هایی هستند که شهر را تاب آورتر می‌کنند.