به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انجمن علمی اقتصاد شهری ایران، سید محسن طباطبایی مزدآبادی  دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران  یادداشتی را در اختیار خبرگزاری مهر قرار داده است که متن آن به شرح زیر است:

پرواضح است بهبود سیستم حمل و نقل شهری عاملی مهم و تاثیر گذار در  کیفیت زندگی شهری بوده و ارتباط تنگاتنگی با کاهش آلودگی هوا و انتشار گازهای گلخانه ای دارد. سیستم حمل و نقل عمومی در قرن بیست و یکم بیش از پیش در حال گسترش است و هر روز در حال تغییر و نوآوری است. هم اکنون سالانه بیش از ۲۴میلیارد یعنی معادل بیش از سه برابر جمعیت کره زمین با حمل و نقل عمومی سفر انجام می شود و بیش از ۱۳میلیون نفر شاغل در این بخش هستند.

چنانچه ظرفیت حمل و نقل عمومی را به دو برابر فعلی آن ارتقا دهیم در مقیاس جهانی سالانه ۱۷۰میلیون تن نفت ذخیره خواهد شد.  همچنین دو برابر کردن سهم حمل و نقل عمومی از انتشار بیش از نیم میلیارد تن دی اکسید کربن در فضا تا سال ۲۰۲۵جلوگیری خواهد کرد. این در حالی است که هر کیلومتر سفر با وسیله نقلیه شخصی مثل اتومبیل، ۵/۳برابر بیشتر از وسایل حمل و نقل عمومی گازهای گلخانه ای را وارد جو می کند.

در سطح جهانی، بالاترین سرانه سفر با حمل و نقل عمومی مربوط به کشور سوئیس با ۲۳۷سفر می باشد و کشورهایی مثل سوئد، آلمان، و بلژیک در رده های بعدی قرار دارند. در مقیاس کوچکتر نیز اگر نگاهی به فهرست شهرهای پایدار در جهان بیندازیم متوجه خواهیم شد که اکثر آنها دارای سیستم حمل و نقل عمومی پایدار، هوشمند و پیشرفته هستند. به عنوان مثال وین دارای یکی از پیشرفته­ترین و گسترده­ترین سیستم های حمل و نقل عمومی است و در کشورهای رو به توسعه نیز کوریتیبا در برزیل مثال خوبی از گسترش حمل و نقل عمومی است.  .

اما نکته مهم اینجاست که مدیران شهری در اغلب کشورهای در حال توسعه هنوز الگوهایی مبتنی بر سیستم حمل و نقل خودرومحور را در دستور کار خود دارند و مدام زیرساختهای مربوط به حمل و نقل خصوصی از جمله ساخت بزرگراه ها را تقویت می کند و این در حالیست که به تعیبر لوییس مامفورد، شهرشناس و برنامه­ریز شهری معروف، اضافه کردن خطوط اتوبان و بزرگراه برای حل مشکل ترافیک مانند شل کردن کمربند برای درمان چاقی است!

 مضاف بر اینها حمل و نقل شهری یکی از بخشهایی است که به طور فزاینده بر میزان سهم آن در انتشار آلاینده های جوی افزوده می شود. حمل و نقل به طور کلی دومین بخش بزرگ تولید دی اکسید کربن در جهان است و  بیش از ۲۳درصد از انتشار دی اکسید کربن در جهان مربوط به این بخش  است. بنابراین  برنامه ریزان شهری می بایست راه حلهای مقرون به صرفه و دوستدار محیط زیست و پاسخگو به لحاظ اجتماعی ارائه دهند تا بتواند توسعه آتی نواحی شهری را رقم بزند. از این رو یک سیستم حمل و  نقل شهری پایدار نیازمند تقویت جنبه های مختلف از جمله، تحرک و پویایی، دسترسی، مقرون به صرفه بودن، عدالت اجتماعی، ایمنی و امنیت، بهره وری،   کم کربن بودن و طرفدار انسان و محیط زیست بودن است که قاطبه این ویژگی ها در سستم قطار شهری یا مترو وجود دارد و این سامانه می تواند شهرها را در مسیر توسعه پایدار قرار دهد.

در ایران نیز کلانشهر تهران در راستای اهداف بلندمدت خود جهت نیل به توسعه پایدار شهری به درستی موضوع حمل و نقل عمومی پایدار را در دستور کار خود قرار داده و با گسترش خطوط مترو به این هدف جامه عمل پوشانده است. امروزه مترو تهران با ظرفیت جابجایی حدود ۳ میلیون مسافر در روز نقشی بی بدیل را در راستای کاهش ترافیک، و نیز کاهش آلودگی هوا و  توسعه پایدار شهری در کلانشهر تهران بازی می­کند و افتتاح خط ۳ مترو تهران به طول ۳۷کیلومتر به عنوان طولانی­ترین خط مترو خاورمیانه گامی بلند در این راستا است.