به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انجمن علمی اقتصاد شهری ایران، دکتر حسین محمدپورزرندی رئیس انجمن علمی اقتصاد شهری ایران به عنوان سخنران کلیدی در  پنجمین نشست هیأت های اجرایی مجمع شهرداران آسیایی در قزوین حضور یافت.

وی  با اشاره به اینکه امروز زمین در حال تبدیل شدن به یک سیاره شهری است، افزود: حدود ۸۸ درصد از رشد جمعیت کره زمین، در شهرها اتفاق می‌افتد و 90 درصد این رشد در شهرهای بزرگ کشورهای رو به توسعه، حادث می‌شود. هم اکنون 3.9  میلیارد نفر از جمعیت جهان در شهرها و مناطق شهری زندگی می‌کنند و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2050 این میزان به بیش از 75 درصد جمعیت جهان؛ یعنی 6.3 میلیارد نفر، برسد.

وی با اشاره به اینکه  تا چند دهه گذشته، شهرها اغلب به عنوان موتورهای محرک رشد اقتصادی در نظر گرفته می‌شدند و کمتر به عنوان منبع اصلی آلودگی و منشأ بسیاری از مسائل زیست محیطی به آنها نگریسته می‌شد، افزود: توسعه آنها بر این پایه استوار بود که منابع طبیعی؛ از جمله آب، خاک و هوا، کالاهای مجانی و پایان‌ناپذیر هستند؛ اما واقعیت‌ها نشان داد که رشد جمعیت جهان و به‌خصوص رشد شهرنشینی، سریع‌تر از آن است که منابع محدود کره زمین، جوابگوی آن باشد؛ زیرا محاسبات نشان می‌دهد که از مساحت 510 میلیون کیلومترمربعی سطح زمین، تنها 70 تا 80 میلیون کیلومترمربع، از نظر بوم‌شناختی واقعاً قابل بهره‌برداری است.

رئیس انجمن علمی اقتصاد شهری ایران با تاکید بر اینکه شهرها، اگرچه تنها 2 درصد از سطح کره زمین را در برمی‌گیرند، اما مسئول بیش از 75 درصد مصرف انرژی جهان و 80 درصد انتشار دی‌اکسید کربن و  تولید گازهای گلخانه‌ای  هستند، ادامه داد: واقعیت این‌است که شهرها برای رفع نیازهای خود، به محدوده‌ای بسیار گسترده‌تر از مرزهای خود نیاز دارند و به‌عبارتی ردپای اکولوژیکی عمیقی بر جا می‌گذارند.

وی در این خصوص توضیح داد: جاپای اکولوژیکی، معیاری است برای اندازه‌گیری اینکه اقتصاد بشر تا چه اندازه در ظرفیت بازیافت آن قرار می‌گیرد و مبنایی است برای مقایسه میزان مصرف انسان و ظرفیت بازتولید طبیعت. جاپای بوم‌شناختی، پیش‌درآمد و یکی از ابزارهای مهم و کارآمد در برنامه‌ریزی است که به تحقق پایداری، کمک می‌کند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه بیشترین جا‌پای اکولوژیکی، مربوط به کشورهای آمریکای شمالی است، گفت: اگر همه مردم دنیا بخواهند از سطح استاندارد زیستی شهرهای آمریکای شمالی برخوردار باشند ما به سه کره زمین نیازمندیم که پاسخگوی نیازهای این جمعیت باشد، برای مثال شهر ونکور کانادا برای رفع نیازهایش، به مساحتی نزدیک به 200 برابر خود وابسته است. در نقاط دیگر جهان نیز تقریباً وضع به همین گونه است، و در کلانشهر تهران نیز هر فرد تهرانی برای برطرف کردن تقاضاهای مصرفی خود حدود 4 هکتار زمین استفاده می‌کند که این مقدار 389 برابر مساحت کنونی تهران است.

رئیس انجمن علمی اقتصاد شهری ایران با تاکید بر اینکه در پاسخ به مسائل گفته شده، پارادایم توسعه پایدار، به عنوان راه حل این مشکلات شکل گرفت و بسط پیدا کرد، ادامه داد:  ایده توسعه پایدار به طور رسمی و بین‌المللی، بعد از انتشار گزارش ”آینده مشترک ما“ در سال 1987 مطرح و پذیرفته شد. پس از آن در کنفرانس بین‌المللی محیط زیست و توسعه در سال 1992 در ریودوژانیرو برزیل، دستور کار 21 منتشر شد که راه‌حل رفع مشکلات جهانی زیست محیطی را در مقیاس محلی ارائه می‌داد.

صاحب امتیاز فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد و مدیریت شهری با اشاره به اینکه از نظر کالبدی، توسعه پایدار شهری به معنی تغییراتی است که در کاربری زمین و سطوح تراکم به عمل می‌آید تا ضمن رفع نیازهای ساکنان شهر در زمینه مسکن، حمل ونقل و اوقات فراغت، در طول زمان، شهر را از نظر زیست محیطی شامل هوای پاک، آب آشامیدنی سالم، اراضی و آبهای سطحی و زیرزمینی بدون آلودگی و غیره، قابل سکونت سازد، گفت: از نظر اقتصادی، شهر پایدار باید با دوام باشد؛ یعنی اقتصاد شهری با تغییرات فنی و صنعتی جهت حفظ مشاغل پایه‌ای و تأمین مسکن مناسب و در حد استطاعت شهروندان و همچنین از نظر بار مالیاتی، عادلانه باشد. از نظر اجتماعی، همبسته باشد؛ یعنی الگوهای کاربری اراضی، همبستگی اجتماعی و احساس تعلق شهروندان به میراثهای شهر را ارتقاء دهد.

رئیس انجمن علمی اقتصاد شهری ایران همچنین با اشاره اینکه کلانشهر تهران در سال‌های اخیر با اتکاء به اسناد فرادست؛ از جمله سند چشم‌انداز 1404حرکت خود را به سوی شهر پایدار آغاز کرده است و طرح راهبردی ساختاری آن نیز در سال 1385 با همین نگاه تدوین شد، خاطرنشان کرد: تاکنون گام‌های مهمی در راستای پایداری در شهر تهران در حوزه‌های مختلف؛ از جمله حمل‌و‌نقل، فضای سبز، ساختمان، تأمین مالی و سایر ابعاد شهر پایدار، برداشته شده است و  انتخاب تهران به عنوان یکی از پنج شهر برتر در زمینه حمل‌و‌نقل پایدار، نشان از هدف‌گذاری درست مدیریت شهری برای حرکت به سمت پایداری و رفع موانع دارد.

پورزرندی در پایان سخنرانی خود تاکید کرد: تلاش‌های تحول‌آفرین انجمن علمی اقتصاد شهری ایران برای شناخت وضعیت اقتصادی موجود کلانشهرها به‌خصوص تهران و ترسیم آینده آن بر مبنای شاخص‌های شهر پایدار، بسیار راهگشا بوده و مطالعه علمی ابعاد اقتصادی شهر پایدار را برای کلانشهرها همچنان دنبال می‌کند.