انجمن علمی اقتصاد شهری ایران- بانک اطلاعات مدیریت شهری کشور پرتغال
بانک اطلاعات مدیریت شهری کشور پرتغال

حذف تصاویر و رنگ‌ها  | تاریخ ارسال: 1396/9/19 | 
        بانک اطلاعات مدیریت شهری کشور پرتغال

AWT IMAGE

   AWT IMAGE    AWT IMAGE    AWT IMAGE     AWT IMAGE    AWT IMAGE

  

AWT IMAGE     AWT IMAGE     AWT IMAGE     AWT IMAGE     AWT IMAGE

  

AWT IMAGE     AWT IMAGE     AWT IMAGE

  

 

بخش اول- مشخصات آماری
پرتغال کشوری است کوچک که در حاشیه غربی شبه جزیره ایبری یعنی پایین‌ترین بخش جنوب غربی اروپا قرار دارد. این سرزمین را می‌توان دنباله فلات مرتفع مرکزی اسپانیا دانست که هرچه به طرف دریا پیش می‌رود، ارتفاعش کم و کمتر می‌شود.سواحل غربی و جنوبی آنرا اقیانوس اطلس فراگرفته و در شرق آن اسپانیا قرار دارد. پرتغال از مشرق و شمال به اسپانیا محدود است. هیچ‌گونه مرز طبیعی عمده‌ای بین دو کشور وجود ندارد. مساحت پرتغال ۹۱۷۲۰ کیلومتر مربع است. طول این کشور، از شمال به جنوب، ۶۳۰ کیلومتر و حداکثر عرضش ۲۱۷ کیلومتر است. طول خطوط ساحلی آن، در مغرب از رود مرزی مینیو در شمال تا تخته ‌سنگ‌های ساحلی و پرتگاه‌های مرتفع دماغه سنن وینسنت ۶۴۰ کیلومتر است، و در جبهه جنوبی، از این دماغه تا دهانه رود گوادیانا ۱۶۰ کیلومتراست. کلیه بندرگاه‌های عمده در مغرب کشور قرار دارند.

  

 

 
 
بخش دوم – مناطق شهری
کشور پرتغال دومنطقه کلان‌شهری عمده دارد که یکی کلان‌شهر لسیبون در جنوب ودیگری کلان‌شهر پورتو در شمال است. نام کامل پورتو، پورتو-کاله بوده‌است که به معنی بندر کال‌ها (نام قومی سلتی) است و نام پرتغال نیز تلفظی از نام پورتوکاله‌است. مناطق پورتو و لیسبون از قدیم با یکدیگر در رقابت بوده‌اند.
کشور پرتغال به پنج منطقه:

  • ناحیه لیسبون
  • ناحیه آلنتخو
  • ناحیه شمال
  • ناحیه مرکز
  • ناحیه آلگریو
و دو منطقه خودمختار (عبارت از مجمع‌الجزایرها):
  • مجمع الجزایر آزور
  • جزایر مادیرا
تقسیم شده‌ است.
  
     
بخش سوم- منابع اقتصادی
صنایع عمده پرتغال عبارت است از ماهیگیری، شراب‌سازی و مصنوعات چوب‌پنبه‌ای و آمادن غذا و ساردین. کشتیهای ماهیگیری آنان برای صید ماهی تا سواحل نیوفاوندلند (یکی از ایالت‌های کانادا) و ایسلند پیش می‌روند و حداکثر بهره‌برداری را از دریا به عمل می‌آورند. شراب را در سرداب‌های کارخانجات شراب‌سازی در اوپورتو نگهداری می‌کنند تا کهنه شود. امروز قسمت عمده چوب‌پنبه‌ای که در جهان مصرف می‌شود از درختان چوب‌پنبه‌ای که در جنوب رود تاگوس می‌روید، به دست می‌آید.
در سال ۲۰۱۱ دولت پرتغال مقاومت زیادی در برابر وام خارجی کرد، اما سرانجام اذعان کرد که نتوانسته به اهداف سال ۲۰۱۰ برای کاهش کسری بودجه دست یابد. ماه مارس ۲۰۱۱ دولت اقلیت سوسیالیست بدنبال شکست طرح ریاضتی اقتصادی‌اش در پارلمان استعفا داد. در حالی که اعتصاب‌های عمومی در اعتراض به طرح ریاضت اقتصادی دولت پرتغال رایج‌اند اما پرتغال برای دریافت کمک‌های بین‌المللی برای پرداخت بدهی‌های خود ناچار است کسری بودجه خود را شدیداً کاهش دهد. در سال ۲۰۱۴، پرتغال رسماً اعلام کرد که از بحران اقتصادی خارج شده‌است. همچنین دولت میانه‌گرا که در نوامبر سال ۲۰۱۵ به قدرت رسید، اعلام نمود که بودجه سال ۲۰۱۶ را بدون در نظر گرفتن ریاضت اقتصادی تدوین می‌نماید.
بحران اقتصادی در پرتغال موجب شده بود دولت این کشور از صندوق بین المللی پول و اتحادیه اروپا کمک‌های مالی که جمعا به رقم ۷۸ میلیارد یورو رسید دریافت کند. پشت سر گذاشتن بحران اقتصادی و رسیدن به رشد اقتصادی پرتغال را بر آن داشت تا شش ماه پیش اعلام کند دیگر به دریافت کمکهای مالی بین المللی احتیاجی ندارد. اقتصاد پرتغال برای اولین بار از سال ۲۰۱۰ میلادی ۰.۹ درصد رشد به خود دید. میزان رشد اقتصادی این کشور در سه ماهه اول سال جاری میلادی نیز به رقم ۰.۴ درصد رسیده است. اعمال تدابیر ریاضت اقتصادی طی سالهای گذشته برای مقابله با بحران و بازپرداخت بدهی ها موجب شده بود نرخ بیکاری در پرتغال افزایش یابد. دولت پرتغال پیش بینی می‌کند نرخ رشد اقتصادی کشور در سال ۲۰۱۸ میلادی ۱.۹ درصد باشد. پرتغال می تواند با تکیه بر این نرخ رشد در راه مبارزه با فقر و پایین آوردن نرخ بیکاری در کشور قدم بردارد.
بطور طبیعی عمده ترین شرکای تجاری کشور پرتغال در اتحادیه اروپا قرار دارند بطوریکه حدود ۷۵ درصد کل تجارت خارجی این کشور با ۲۶ عضو دیگر این اتحادیه انجام می‌شود. اما در بین این کشورها اسپانیا، آلمان ، فرانسه و انگلیس عمده ترین شرکای تجاری پرتغال را تشکیل می دهند. کشور اسپانیا بزرگترین شریک تجاری و مهمترین بازار برای پرتغال محسوب می‌شود و ۲۶ درصد از کالا و خدمات این کشور به اسپانیا صادر می‌شود. آلمان در جایگاه دوم قرار دارد ولی از نظر ارزش ۶/۲۶ درصد صادرات پرتغال را جذب می نماید.   فرانسه در رده سوم با ۶/۱۲ درصد و انگلیس در رده چهارم با ۵ درصد و آنگولا مستعمره سابق پرتغال در قاره آفریقا با جذب ۶/۴ درصد صادرات پرتغال شرکای بعدی را تشکیل می دهند.تجهیزات حمل و نقل ، مواد شیمیایی، ماشین آلات و فلزات پایه صادرات عمده پرتغال را به این کشور ها شکل می دهد. از سوی دیگر اقلام انرژی و ماشین آلات از اقلام اصلی وارداتی پرتغال می باشد. اسپانیا، آلمان ، فرانسه و ایتالیا مهترین منابع وارداتی پرتغال هستند.
  
بخش چهارم- برنامه‌ریزی شهری
لیسبون با داشتن عنوان سی‌ودومین شهر دنیا از نظر داشتن بیشترین سرعت برای کسب درآمد، یکی از قدیمی‌ترین شهرهای دنیا مجهز به مدرن‌ترین امکانات حاضر محسوب می‌شود و همین امر دولت پرتغال را بر آن داشته است تا با افزایش سرمایه‌گذاری‌های خود در نسل جدید فناوری‌ها بتواند خدمات گسترده‌تر و بهتری را در اختیار شهروندان قرار دهد و در مقابل، وضعیت خود را از نظر بین‌المللی ارتقا دهد. یکی از برنامه‌ریزی‌های شهری که دولت پرتغال طی سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری‌های فراوانی روی آن انجام داده، راه‌اندازی شهر مجازی لیسبون است که بر اساس گزارش‌های منتشر شده، بزرگترین پروژه کنونی شهرداری لیسبون محسوب می‌شود. پروژه شهر مجازی لیسبون در شش بخش مجزا دنبال می‌شود:
  مدل‌سازی برای تحلیل‌های شهری و فضایی
دراین بخش بر رهیافت‌های کیفی شهری تأکید می‌شود تا بر اساس آن پدیده‌های فیزیکی و اجتماعی حاضر در جوامع و محیط‌های پیرامون شناسایی شوند و شهر مجازی بتواند بر اساس جزئیات آن طراحی شود.
در این بخش قرار است کلیه تحولات شهر لیسبون از دهه ۱۹۵۰ که برای نخستین بار سیستم‌های رایانه‌ای در مدیریت شهری مورد استفاده قرار گرفتند، بررسی شود تا در نهایت بهترین خدمات با بهترین کیفیت به دست شهروندان برسند. در این بخش بسیاری از کارشناسان در بخش‌های مختلف از جمله علوم پایه، جغرافیا، برنامه‌ریزی، اقتصاد، جامعه‌شناسی و … حضور دارند و طی گروه‌های مشترک مدل‌های ارایه شده را توسعه می‌بخشند تا با شبیه‌سازی‌های صحیح بتوانند پدیده‌های فیزیکی و اجتماعی-اقتصادی را به صورت مجازی ارایه دهند.
پایداری، فرم شهری و طراحی شهری
بهینه‌سازی منابع شهری به منظور بازآرایی فضاهای شهری با هدف تهیه فرم‌های شهری و طراحی‌های شهری در بخش برنامه‌ریزی‌های شهری مهم‌ترین هدفی است که در این بخش دنبال می‌شود. اقدام اصلی که در این زمینه صورت می‌گیرد در نظر داشتن فرم‌های شهری و طراحی‌های شهری به منظور دستیابی به شهری پایدار و زنده است که بر اساس آن شهروندان بتوانند در کوتاه‌ترین زمان بهترین خدمات شهری را در اختیار بگیرند.
نیاز به فهم کامل موضوعات محیطی، اقتصادی و اجتماعی موجود در شهر با توجه به برنامه‌ریزی‌های زمینی، تراکم مردم در فضاهای شهری مختلف و مشکلات پیش‌روی برنامه‌ریزی‌های شهری از دیگر مسایلی است که باید در این زمینه مورد توجه قرار گیرد.
  فناوری‌های جدید در حوزه معماری، طراحی‌های شهری و برنامه‌ریزی‌های الکترونیکی
فناوری‌های جدید ابزار مفیدی برای معرفی و مدیریت شهرها و مناطق جدید محسوب می‌شوند و در پروژه طراحی شهر مجازی لیسبون نیز توجه فراوانی به آن شده است. در این بخش بر تئوری اطلاعت فضایی تأکید فراوان شده است تا بر اساس آن مدل‌سازی‌ها و شبیه‌سازی‌های شهری در بهترین‌ شکل ارایه شوند.
کارشناسان برای تکمیل این بخش مدل‌های ارایه شده برای دیگر شهرهای مجازی را به دقت بررسی می‌کنند و بر اساس آن مدل منطقی متناسب با فناوری‌های الکترونیکی موجود را ارایه می‌دهند. این بخش بر اساس نقشه‌کشی‌های دیجیتالی، فرآیندهای تصویرسازی دیجیتالی و تقسیم‌بندی‌های زمینی دیجیتالی دنبال می‌شود تا بر اساس آن امکان تحلیل‌های چندبُعدی‌، مجازی‌سازی قلمروهای شهری و مانیتورینگ شهری فراهم شود.
  سیاست‌های خانه‌ها و زمین‌های شهری
گزارش منتشر شده در سال ۲۰۰۹ با عنوان “بررسی چشم‌اندازی شهرسازی جهانی” اعلام کرد تراکم جمعیت جهان در مناطق شهری بیش از مناطق روستایی است و بیش از ۵۰ درصد مردم جهان ساکن مناطق شهری هستند. در اروپا ۷۲،۸ درصد مردم در شهرها زندگی می‌کنند که این رقم برای منطقه آمریکای لاتین و کارائیب به ۷۹،۶ درصد می‌رسد. سازمان ملل متحد پیش‌بینی کرده است که این رقم تا سال ۲۰۵۰ به ۸۴،۳ و ۸۸،۸ درصد می‌رسد. این بخش از طراحی لیسبون مجازی کمک می‌کند تا ساکنان مناطق روستایی نیز به اندازه ساکنان مناطق شهری بتوانند از خدمات مربوط به خود بهره‌مند شوند و از این طریق تعادل میان ساکنان مناطق شهری و روستایی برقرار شود. با توجه به اینکه زمین در مناطق شهری محدود است و به‌نسبت آن ظرفیت شهر نیز محدود محاسبه می‌شود،‌ این بخش در لیسبون مجازی کمک می‌کند تا تعادل لازم بین مناطق شهری و روستایی حفظ شود.
  دولت، رقابت و نوآوری
سازمان ملل دریافته است که سیستم دولتی مناسب برای مدیریت شهری از طریق پایداری، تعادل، کارایی، شفاف‌سازی و پاسخگویی، امنیت، فعالیت‌های مدنی و شهروندی حاصل میشود. عنوانی که برای این بخش از پروژه لیسبون مجازی در نظر گرفته شده، بحثی است که این روزها در سراسر دنیا در شهرهای مجازی دنبال می‌شود و دغدغه اصلی مدیران شهرهای مجازی است.
در این بخش سعی می‌شود با بررسی مثال‌ها و نمونه‌های مشابه مطرح شده، روش‌های مختلف برای نوآوری در زمینه خدمات شهری مجازی بررسی شود و در نهایت بتوان بهترین سرویس‌ها را از این طریق در اختیار شهروندان گذاشت. مدل‌های جدید سیستم‌های مدیریتی شهری، افزایش حضور و مشارکت مردم در تصمیم‌گیری‌های شهری همراه با اهداف در دسترس‌تر از مهم‌ترین مواردی است که در این بخش دنبال می‌شود.
  
بخش پنجم- رشد و توسعه شهری
مدیریت زمین که مهم‌ترین بحث مطرح شده در حوزه شهرهای مدرن در ابتدای قرن بیست‌ویکم بود، هم‌اکنون به مهم‌ترین مسئله در جریان توسعه شهرهای مجازی تبدیل شده است. در جریان توسعه شهر مجازی لیسبون کوشیده می‌شود تا با مدیریت زمین، اکولوژی شهری از نظر اقتصادی و اجتماعی بررسی شود و شهروندان با تعادل مناسب بتوانند در نقاط مختلف شهر خدمات مربوط به خود را در اختیار بگیرند.
مدیریت زمین و هدف پویایی شهری از نظر تئوری پیوندی نزدیکی با یکدیگر دارند. اما این پیوند موجب شده است تا برنامه‌ریزی برای بسیاری از سیستم‌های شهری دچار مشکل شود. کارشناسان بر این باورند که تمرکز بر این بخش می‌تواند بیشترین تاثیر را در جریان افزایش کیفیت زندگی شهری برجا بگذارد.
   
بخش ششم- مدیریت شهری
مدل مدیریت شهری در شهرهای پرتغال از نوع شهردار قوی است. در این مدل به طور روشن بر اصل رهبری سیاسی تاکید می‌شود که در قالب شهردار تبلور یافته است. این مدل در کشورهای جنوبی یا شرقی اروپا قابل مشاهده است. به غیر از برخی تفاوت‌های قابل توجه در طراحی نهادی آنها و بدون کاوش عمیق در سیستم انتخاباتی آنها، این کشورها دارای مدلی مشترک از سازمان اداری و سیاسی شهر هستند. شهردار، بازیگر سیاسی است که از نظر قانونی، وظایف اجرایی نیز به او اعطا شده است. به بیان دقیق و رسمی، شهردار مسئول اجرای تصمیمات شورا از طریق مدیریت و نظارت بر سازمان شهرداری و پرسنل آن است. این وضعیت ممکن است به این دلیل باشد که شهردار کنترل اکثریت سیاسی شورا را در اختیار دارد و یا به سبب آن باشد که تقسیم قدرت و وظایف روشنی بین شورا و شاخه اجرایی از طریق وارد کردن خصوصیات جایگاه ریاست جمهوری در شکل یک حکومت محلی- به عنوان مثال انتخاب مستقیم شهردار- ایجاد شده است. این پدیده بطور مشخص در کشورهای ایتالیا، پرتغال و مجارستان دیده می‌شود که در آنها شهردار اغلب دارای قدرت چشمگیری است. سیستم اداری و سیاسی محلی پیرامون این شخص سازمان می یابد. در سازمان شهرداری‌های شهرهای بزرگ و متوسط، مقام شهردار معمولا یک شغل تمام وقت است. مدیران عمومی شهر در سال‌های اخیر از میان کارکنان شهرداری بوده اند. اگر چه این موضوع در کشورهای مختلف به استثناء فرانسه، قبرس و مجارستان مورد تردید قرار گرفته است.
  

بخش هفتم- منابع مالی مدیریت شهری
تأمین منابع مالی مورد نیاز شهرداری‌ها در پرتغال همانند سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا از طریق سیستم بانک و استقراض غیرمستقیم از مردم (پس‌اندازهای مردم در بانک‌ها) مرسوم نیست. در عوض شهرداری‌ها به‌دلیل اعتبار بالایی که نزد جامعه دارند منابع مالی مورد نیاز خود را برای پروژه‌های مختلف سرمایه‌گذاری خود از طریق انتشار اوراق بدهی شهری تأمین می‌کنند.
یکی دیگر از فرصت‌های مدرن مالی که به‌صورت کارآمد توسط شهرداری‌های شهرهای بزرگ پرتغال و دولت‌های محلی برای تأمین منابع مالی کارآمد مورد استفاده قرار می‌گیرد، تاسیس صندوق‌های مشترک سرمایه‌گذاری است.
 
   
بخش هشتم- نوآوری‌های شهری
پروژه پارک ساحلی Tejo and Trancão در مجاورت رود Tejo در لیسبون یکی از نمونه‌های برجستۀ تغییر و بازسازی یک منظر پسا- صنعتی اجرا‌شده در کشور پرتغال است. این پروژه سبب مطرح‌شدن شرکت PROAP در سطح بین‌المللی شد و یکی از کارهای موفق در زمینۀ منظر در کشور پرتغال به شمار می‌آید. دگرگونی‌های اتفاق افتاده در این سایت از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا گذشته از تبدیل یک سایت آلوده به یک فضای عمومی جذاب واحیای رابطۀ شهر با رودخانه در این قسمت از شهر،الگویی برای بازسازی مناطق مشابه در کشور پرتغال ارایه داده است. در حقیقت، موفقیت این پروژه بسیار بالاتر از حد پیش‌بینی شده بود و نه تنها منحصر به محدودۀ مداخلات نمی‌شود، بلکه مستقیماً بر توسعۀ سایت‌های اطراف تأثیرگذار بوده و به روند توسعۀ شهری در کل منطقۀ شرقی لیسبون نیز سرعت بخشیده است. در این پروژه، "مداخلۀ توپوگرافیک در زمین" به عنوان رویکردی مفهومی برای مداخله در منظر، ساختار کلی پارک را شکل داده است. از طریق این مداخلات توپوگرافیک؛ تعریف مقیاس انسانی برای فضاها، تقسیم فضاها و تفکیک کاربری‌ها، شکل‌گیری شبکه راه‌ها و مدیریت دسترسی‌ها، تعریف کریدورهای دید خاصی برای ارتباط با رودخانه و ایجاد دید و منظرها و تعریف سلسله مراتب روابط در پارک انجام شده است. در عین حال این عوارض توپوگرافیک از طریق کنترل باد، میزان جذب آفتاب و سایه‌اندازی‌ها در هماهنگی با پوشش گیاهی، شرایط اقلیمی را تنظیم کرده‌ و تنوع اکولوژیک را در پارک افزایش داده‌ است. موفقیت پروژه پارک Tejo and Trancão وابسته به عوامل متعددی است. مهم‌ترین آن را می‌توان پیشنهاد مبتکرانه راهکاری چند‌جانبه برای پروژه دانست که هم‌زمان نیازها و مطالبات مختلف طرح را پاسخگو بوده و به این ترتیب با ایجاد سیستمی یکپارچه و هماهنگ به سمت پایداری بیشتر پیش می‌رود. ایدۀ مداخلۀ توپوگرافیک در زمین در این پروژه به گونه‌ای نو و مبتکرانه برای پاسخگویی به جنبه‌های مختلف طراحی منظر به کار گرفته ‌شده است.
  

بخش نهم- کیفیت زندگی شهری
رای بررسی کیفیت زندگی در کشورهای مختلف، باید فاکتورهای مختلفی را بررسی کرد؛ عواملی مثل تعادل بین کار و زندگی، دسترسی به امکانات درمان با کیفیت، تحصیلات، مسکن و هم‌چنین وجود شغل و هزینه‌ی زندگی. حتی فاکتوری مثل هوای خوب هم بی‌تاثیر نیست. شرکت InterNations بزرگ‌ترین شبکه‌ی دنیا برای کسانی است که در خارج از محل تولدشان زندگی و کار می‌کنند. این شرکت در جدیدترین تحقیقات خود، روی ۱۴۳۰۰ نفر بررسی کرده است. این تعداد افراد، ۱۷۴ ملیت و ۱۹۱ کشور مختلف را شامل می‌شوند. شرکت InterNations کیفیت زندگی در کشورهای مختلف را بررسی ۴۳ عامل مختلف، تحت نظر قرار داده است و نمره‌ای از ۱ تا ۷ به هر فاکتور داده است. پس از محاسبه‌ی جداگانه‌ی نمرات در هر بخش، میانگینی از آن‌ها گرفته شده و بهترین مناطق دنیا با توجه به کیفیت زندگی، انتخاب شده است. شاخص کیفیت زندگی، با بررسی عوامل مختلفی مثل فاکتورهای زیر به دست می‌آید:
·         گزینه‌های راحتی
·         خوشحالی شخصی
·         سفر و حمل و نقل
·         سلامت و درمان
·          امنیت
در این میان، پرتغال از بین ۲۱ کشوری که بالاترین شاخص کیفیت زندگی را دارند، جایگاه چهاردهم جهانی را به خود اختصاص داده و ۹۱ درصد کسانی که در پرتغال زندگی کرده‌اند، دیدگاه رویایی به این کشور دارند و از زندگی‌شان بسیار راضی بوده‌اند.
  

بخش دهم- سیاست‌های کارآفرینی
پرتغال یک کشور غنی از استعداد و تنوع است که سرمایه گذاری‌های عمومی در دهه گذشته در مباحثی چون آموزش و پرورش، زیرساخت ها و فناوری راه و شهرسازی برای کسانیکه مایل به شروع و یا سرمایه گذاری در یک کسب و کار جدید در پرتغال هستند شهر لیسبون به عنوان پایتخت پرتغال خیلی استقبال میکند از کارفرینان خارجی که قصد دارند یه فرصت کسب و کار و بیزنس عملی را در پرتغال راه اندازی نمایند و شرایط را برای بهبود و پیشرفت اقتصادی کشور پرتغال فراهم می‌کند.
طبق گزارشات دیدبان کارآفرینی جهانی پرتغال در رتبه ۱۸ جهان در حوزه کارآفرینی در سال ۲۰۱۵ قرار داشت. شرایط ورود توریست و ایجاد زیر ساخت‌های مورد نظر برای توریست ها رو به افزایش است و اغلب شرکت‌های پرتغالی خدماتی و یا صنعتی به دنبال تجارت جهانی هستند و هر روز با استفاده از واحد‌های تخقیق و توسعه خود بر دامنه ورودی‌های فعالیتی خود افزوده اند.
   
 بخش یازدهم- حمل و نقل شهری
سیستم حمل و نقل عمومی پرتغال بسیار توسعه یافته  و با زیر ساخت‌های بسیار مناسب با شبکه‌های جاده ای فوق العاده می باشد. سیستم حمل و نقل عمومی در پرتغال ارزان، با دسترسی راحت و بسیار موثر است.
      سیستم حمل و نقل هوایی
در حال حاضر سه فرودگاه بزرگ بین المللی در کشور پرتغال و در شهر‌های لیسبون، پورتو و فارو واقع شده است. برای رسیدن به پرتغال از هر نقطه دنیا که باشید می توانید به راحتی به فرودگاه بین المللی و جدید لیسبون دسترسی داشته باشید. به جز این سه فرودگاه تعداد زیادی فرودگاه کوچک دیگر در پرتغال وجود دارد که برای حملو نقل داخلی این کشور ساخته شده اند. در تمامی فرودگاه ها چه بین المللی و چه داخلی ایستگاه‌های فراوانی از تاکسی و اتوبوس قرار دارد که به راحتی مسافرین را به همه جای شهر و در کمترین زمان انتقال می دهند. شرکت هواپیمایی ملی پرتغال با نام تی ای پی (TAP) شناخته می‌شود.
  رانندگی در پرتغال
پرتغال شبکه‌های جاده ای بسیار بزرگ و پیشرفته ای دارد ( حدود ۶۹۰۰۰ کیلومتر جاده) که به راحتی هر شهر و روستایی را به هم با جاده‌های بسیار مطلوب متصل می‌کند.
در پرتغال باید از سمت راست جاده رانندگی کرد و در جاده‌های یکطرفه اولویت با خودرو سمت راست برای حرکت می باشد. حداقل سن برای رانندگی ۱۸ سال است و حداکثر سرعت در بزرگراه ها ۱۲۰ کیلومتر در ساعت تعیین شده است. این سرعت در سطح شهر حدود ۵۰ کیلومتر در ساعت و در محدوده راه‌های روستایی حدود ۹۰ کیلومتر در ساعت تعیین شده است.
بستن کمربند ایمنی هم برای سرنشینان جلو و هم عقب الزامی است و در هنگام رانندگی داشتن اسناد خودرو و گواهینامه رانندگی الزامی است. برای رانندگی در پرتغال باید گواهینامه رانندگی معتبر این کشور را داشته باشید. برای رانندگی در پرتغال می توانید خودرو با گزینه‌های فراوان کرایه کنید. در تمامی شهر‌های بزرگ و فرودگاه‌های پرتغال شرکت‌های زیادی بریا اجاره خودرو وجود دارند ولی توجه به این نکته اساسی را فراموش نکنید که کرایه کردن خودرو نیازمند حداقل ۲۱ سال تمام می باشد.
  واگن یا کالسکه‌های بین المللی
ایستگاه‌های اتوبوس در پرتغال شامل خطوط روستایی و شهری  و همچنین واگن ها بین المللی می‌شود. در پرتغال سرویس‌های واگن شهری در تمامی شهر‌های بزرگ به همراه شبکه ملی و خصوصی حمل و نقل شهری وتقریبا تمامی شهر‌های بزرگ کوچک و روستا‌های پرتغال را پوشش می دهند. در پرتغال خدمات پیشرفته و عادی  سرویس دهی شهری وجود دارد که بسته به نوع وسیله ، مسافت و زمان مسافرت و همچنین نوع شرکت ارائه دهنده خدمات متغیر است. بهترین راه  بررسی قیمت ها و بهترین وسایل حمل و نقل برای وضعیبت اقامتی شما با آژانس مسافرتی  خودتان می باشد.
برخی از شرکت‌های ارائه دهنده خدمات حمل و نقل عمومی عبارتند از : InterCentro و InterNorte و InterSul که همگی خدمات انتقال مسافر به اسپانیا؛ فرانسه و انگلستان را هم انجام می دهند.
 قطارها
پرتغال از نقطه نظر سیستم ریلی بسیار پیشرفته و شامل سه نوع خدمات حمل و نقل ریلی می باشد. خدمات حمل و نقل ریلی بین المللی، خدمات حمل و نقل ریلی بین شهری و خدمات حمل و نقل ریلی درون شهری که به وسیله این سیستم گسترده ریلی تمامی کشور پرتغال و برخی از کشور‌های همسایه را پوشش می دهد.
شرکت راه آهن پرتغال cp  نام دارد و تمامی شهر‌های داخلی و سایر کشور‌های همسایه پرتغال را خدمات رسانی می‌کند.
قطارهای سریع السیر و راحت اکسپرس آلفا پندولار (Alfa Pendular)  برای مسافرین خود خدمات دسترسی از شهر لیسبون به الجزایر و سایر مقصد‌های شمال این کشور را آسان کرده است . همچنین این قطار ها سرویس‌های داخلی به نام اینتر سیداس (Intercidades) را به تمامی نقاط مختلف شهر‌های پرتغال بصورت رفت و برگشتی و یا یک طرفه  با دسترسی سریع و راحت را ارئه می دهند.
 مترو
شهر‌های لیسبون و پورتو دارای سیستم حمل و نقل مترو می باشند. سیستم متروی پورتو دارای ۴ لاین متفاوت است که با نام‌های بنفش، سبز، زرد و پرتغالی معروف هستند و خدمات حمل و نقل به این خطوط بسیار راحت و موثر است.بلیط مترو بسیار ارزان  و در هر ایستگاه شارژ می‌شود.
 تاکسی
در پرتغال به طور معمول آژانس‌های تاکسی بسیار زیادی وجود دارند و گرفتن تاکسی یکی از ساده ترین راه‌های حمل و نقل عمومی پرتغال است. تاکسی ها در شهر از تاکسی متر استفاده می‌کنند ولی برای مقصد‌های برون شهری به ازاء هر کیلو متر محاسبه می‌شوند. البته مسافر می تواند یک تاکسی را بصورت رفت و برگشت هم کرایه کند. قبل از کرایه تاکسی میانگین هزینه و برآورد زمانی و … را با راننده حتما بررسی نمایید.بعد از ساعت ۱۰ شب و قبل از ساعت ۶ صبح قیمت کرایه ها ۲۰ درصد افزایش خواهد یافت. عادلانه پرداخت ۱۰ درصد از کرایه می باشد و بهتر است شما هم از راننده تنها ۱۰ درصد اضافه را درخواست نمایید.
 حمل و نقل عمومی برای مسافرین معلول و نا توان جسمی
در هر ایستگاه حمل و نقل عمومی صندلی‌هایی برای افراد با معلولیت و یا ناتوان جسمی وجود دارد و حتی برخی از این آژانس ها حتی مجهز به ویلچر هم برای این افراد می باشند. افراد با ناتوانی جسمی خاص می توانند راهنماهای خود را هم به همراه داشته باشند ولی این افراد باید بر روی دسته صنلی ها بنشینند. اگر از طریق خطوط هوایی مسافرت می کنید می توانید از خدمات و تسهیلات ویژه جانبازان و معلولین استفاده کرده و سفارش توالت مخصوص و ویلچر را به هر یک از فرودگاه‌های بین المللی پرتغال داشته باشید. پرتغال یکی از پیشرفته ترین کشور ها در زمینه ارائه خدمات حمل و نقل عمومی در سطح کشور و خارج از کشور می باشد. 

بخش دوازدهم- توریسم شهری
ریشه گردشگری در پرتغال به تمدن‌هایی باستانی باز می گردد که شبه جزیره ایبری را اشغال کردند و با تاسیس پادشاهی پرتغال در قرن ۱۲ سنگ بنای بخش‌های عظیمی از میراث کنونی این کشور نهاده شد. شبه جزیره ایبری که اسپانیا و پرتغال را در خود جای داده دارای تاریخچه طولانی در دادوستد است و همچنین کانونی عمده برای جذب گردشگر به شمار می ر ود. تاسیس اولین مرزهای پرتغال در سال ۱۱۴۳ میلادی باعث شده که این کشور یکی از کهن ترین کشورهای جهان به شمار رود. در اوایل قرن ۲۰ پرتغال توانست شهر استوریل را که مورد توجه اشراف اروپایی و پادشاهان چند کشور بود، به کانونی مسکونی- تفریحی تبدیل کند. از آنجایی که طی جنگ جهانی دوم پرتغال کشور بی طرفی بود، استوریل به تفرجگاهی لوکس برای جاسوسان و افرادی تبدیل شد که می خواستند مدتی از جنگ به دور باشند. طی دوران توسعه گردشگری انبوه نیز، جزیره آلگاروه به خوبی توسعه یافت تا از اثرات مخرب مشاهده شده در بسیاری از مقاصد گردشگری در حوزه دریای مدیترانه ای جلوگیری شود.
در کشور پرتغال با جمعیت ۱۰ میلیون نفری، گردشگری در قیاس با سایر بخش‌های اقتصادی در جایگاه بالاتری قرار گرفته است و در سال ۲۰۱۵ بالغ بر ۴/ ۱۶ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را به خود اختصاص داده و باعث اشتغال بیش از ۸۰۰ هزار نفر شده است. میراث غنی، چشم اندازهای زیبا، میهمان نوازی گرم و زیرساخت ها و تجهیزات مدرن، این کشور را در زمره ۲۰ کشور پربازدید دنیا قرار داده است. در سال ۲۰۱۵ بیش از ۱۰ میلیون گردشگر از این کشور بازدید کردند. در سال ۲۰۱۲ جایزه «بهترین مقصد گردشگری گلف» به پرتغال اختصاص یافت و الگاروه جایزه «بهترین مقصد گردشگری با انگیزه‌های لذت جویانه» را به خود اختصاص داد.
در واقع جغرافیای گردشگری پرتغال را می توان به پنج منطقه تقسیم بندی کرد: استوریل مهم ترین تفرجگاه گردشگرپذیر و مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی است فاطیما که مرکز زیارتی رو به رشد به شمار می رود، فیگوئرا دافوش که تفرجگاه ساحلی و کازینو و عمدتا مورد تقاضای گردشگران داخلی و گردشگران اسپانیایی است، اسپینیو و همچنین پووا دوارزیم به عنوان دو کانون گردشگرپذیر ساحلی که در منطقه شمالی در این کشور واقع شده اند.
  تاریخچه گردشگری در پرتغال
ریشه گردشگری در پرتغال به تمدن‌هایی باستانی باز می گردد که شبه جزیره ایبری را اشغال کردند و با تاسیس پادشاهی پرتغال در قرن ۱۲ سنگ بنای بخش‌های عظیمی از میراث کنونی این کشور نهاده شد. ظهور گردشگری در پرتغال مدرن در بین سال‌های ۱۹۱۰ تا ۱۹۷۰ رخ داد و «انجمن بازاریابی پرتغال» که در سال ۱۹۰۶ شکل گرفت اولین نهاد گردشگری پرتغال بود که با هدف افزایش آگاهی دولت نسبت به میراث بالقوه کشور و توسعه زیرساخت ها برای تقویت گردشگری ملی ایجاد شد.
در اوایل قرن بیستم، دولت پرتغال تصمیم به ایجاد اولین سازمان رسمی گردشگری گرفت که در سال ۱۹۱۱ مسوول اجرای برخی از سیاست گذاری‌های انجام شده توسط «انجمن بازاریابی پرتغال» شد. یک دهه بعد، دولت با ایجاد دفاتر محلی گردشگری در مناطق مختلف این کشور مسوولیت مدیریت گردشگری را به آنها برون سپاری کرد. از دیگر اقدامات دولت تاسیس خطوط هوایی پرتغال و ایجاد واحدهای اقامتی و مراکز تفریحی در جزایر این کشور بود. با فروپاشی رژیم توتالیتر در آوریل ۱۹۷۴ و برقراری دموکراسی در این کشور، بخش گردشگری توانست جان تازه ای بگیرد.
به رغم تلاش‌هایی که طی حاکمیت دیکتاتوری برای جلوگیری از توسعه گردشگری در این کشور صورت گرفته بود، از دهه ۶۰ میلادی به بعد گردشگری در پرتغال به تدریج در حال رشد بوده است. پس از انقلاب آوریل ۱۹۷۴ در این کشور، سیاست گذاری ملی با تمرکز بر توسعه اقتصادی و اجتماعی و برقراری دموکراسی در مناطق این کشور انجام شد و گردشگری به خاطر ظرفیت بالقوه ای که داشت در سند برنامه‌ریزی راهبردی کشور جای گرفت.
در دهه ۸۰ با پیوستن این کشور به اتحادیه اروپا، سرمایه گذاری عظیم برای بهبود زیرساخت ها در این کشور که مورد غفلت رژیم پیشین قرار گرفته بود، در دستور کار قرار گرفت. گردشگری زیر چتر وزارت تجارت و گردشگری به فعالیت خود ادامه داد و ۶ سازمان ملی گردشگری برای برنامه‌ریزی و سیاست گذاری گردشگری به وجود آمدند. برهمین اساس، اولین برنامه جامع گردشگری این کشور بین سال‌های ۱۹۸۶تا ۱۹۸۹ تدوین شد. در اوایل قرن ۲۱ برنامه‌ریزی و نظام گردشگری در این کشور دستخوش تغییراتی شد.
در قرن ۲۰ به مثابه سایر کشورهای اروپایی، دولت‌های سوسیالیست در این کشور حاکم بود؛ این در حالی است که در سال ۲۰۱۱ ائتلاف حزب محافظه کار در این کشور شکل گرفت و باعث کاهش نقش دولت در برنامه‌ریزی گردشگری شد و واگذاری امور گردشگری به بخش خصوصی را به همراه داشت. در ادامه، بحران یورو، بحران بدهی عمومی و کسری بودجه در این کشور را به ارمغان آورد و باعث از دست دادن رقابت پذیری گردشگری این کشور شد؛ تا آنجا که بر اساس شاخص‌های رقابت پذیری سفر و گردشگری در سال ۲۰۱۵ پرتغال در جایگاه ۱۵ قرار گرفت.
در سطح ملی، ذی نفعان و منافع آنها در برنامه‌ریزی ها و سیاست گذاری ها مورد توجه قرار می گیرد. در سطح منطقه ای نیز دولت‌های منطقه ای نقش پررنگی در اداره و برنامه‌ریزی گردشگری ایفا می‌کنند. برنامه‌ریزی گردشگری در سطح محلی هم توسط شهرداری ها و شورا‌های محلی انجام می گیرد. از دیگر وظایف شورا‌های محلی نیز درجه بندی واحد‌های اقامتی و رستوران ها است و با تشکیل شورای مشورتی گردشگری بر بحث کیفیت خدمات گردشگری نظارت دارند. این شورا همچنین وظیفه ایجاد مراکز اطلاع رسانی گردشگری، معرفی راهنما‌های محلی، رزرو اقامت، اجاره خودرو و... را بر عهده دارند.
   
بخش سیزدهم- مدیریت پسماند شهری
 دولت پرتغال قانونی را وضع کرده است که به موجب اجرای آن، پلیس افرادی را که در بازیافت مواد سهل انگاری می‌کنند به پرداخت ۲۵ تا یکصد یورو (برابر با ۳۱ و ۱۲۵ دلار) جریمه می‌کند.
بر اساس گزارشات واصله، در پرتغال، حدود دو سوم (برابر با ۶۲ درصد) از مردم این کشور به طور منظم کار بازیافت زباله ها را انجام نمی دهند. طبق برنامه بازیافت زباله در پرتغال، شهروندان ملزم هستند مواد قابل بازیافت خود را به نقاط مجاور مخصوص زباله منتقل کنند. اما بسیاری از شهروندان پرتغالی از این امر شکایت دارند که این اماکن دور از خانه‌هایشان است و اغلب از مواد قابل بازیافت پر شده اند.
شمار افرادی که زباله‌های قابل بازیافت را در پرتغال جمع آوری می‌کنند، بتدریج افزایش یافته است. شرکت یادشده افزود: در سال ۲۰۱۳، ۴۴۸ هزار تن بسته‌های پلاستیک، کاغذ و شیشه از شهرهای پرتغال جمع آوری شد  که این رقم در مقایسه با سال پیش از آن، افزایش ۱۳ درصدی داشته است. رقم یاد شده ۱۷ درصد از کل بسته‌های جمع آوری زباله‌های قابل بازیافت را نشان می دهد که هر ساله در سراسر این کشور به این امر اختصاص داده می‌شوند. این در حالی است که اتحادیه اروپا تمام کشورهای عضو را ملزم کرده بود تا سال ۲۰۰۵ بازیافت یک چهارم از تمام بسته‌های خود را انجام دهند.
اتحادیه اروپا از تمام کشورهای عضو این اتحادیه خواسته است تا سال، برای جلوگیری از دفن زباله و حفظ محیط زیست، ۵۵ درصد از زباله‌های خود را بازیافت کنند.
دولت پرتغال بر این باور است که پرداخت جریمه مردم را به بازیافت زباله ها ترغیب خواهد کرد در حالیکه گروه‌های طرفدار حفظ محیط زیست موسوم به سبزها این اقدام را غیرعملی برشمرده اند.

   
    منابع:
 -  محسن‌پور، حمیدرضا (۱۳۸۹) فرهنگ ایبریایی، پرتغال و رؤیای شرق. در: انسان‌شناسی و فرهنگ.
  
 -  Rockey, Liam Matthew (۲۰۰۸). Portuguese Colonial Cities in the Early Modern World. 
 -  Juang, Noelle Anne (۲۰۰۸). Africa and the Americas: Culture, Politics, and History: A Multidisciplinary Encyclopedia. ۲. 
 -  Wikipedia contributors, "Portugal," Wikipedia, The Free
 -  Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?oldid=۵۰۰۲۷۱۷۳۱
 -  http://fa.euronews.com/۲۰۱۵/۰۵/۱۵/portugal-weighs-prizes-and-pain-of-four-years-of-austerity
 -  http://www.donyayesafar.com/n/۸۴۱۲
 -  http://www.itc-canada.com/fa/portugal/about_portugal.htm
 -  http://hamshahrionline.ir/details/۱۷۷۵۳۴
 -  http://www.estate.sahelaftab.com/fa
 -  http://www.monireh-hadad.ir
 -  https://kargosha.com/fa/content/id/۵۱۴
 -  http://www.shahrsazionline.com/۱۴۱۶۴
 -  http://www.shana.ir/fa/newsagency/۱۶۲۴۸
 -  https://www.digikala.com/mag/۲۱

نشانی مطلب در وبگاه انجمن علمی اقتصاد شهری ایران:
http://iuea.ir/find-1.650.1357.fa.html
برگشت به اصل مطلب