بسمه تعالی

اقتصاد مالی ۱

مترجمین: مهدی تقوی

اعظم احمدیان

حسین امیری

نشر علم

اهمیت توسعه بازارهای مالی در اقتصاد از جمله مباحث کلیدی در اقتصاد توسعه می باشد. با گسترش بازارهای مالی امکان و زمینه های مختلف سرمایه گذاری شکل می گیرد و بخش خصوصی قادر است انواع راهکارهای متناسب با نیازهای خود برای پس انداز در شرایط با ریسک کمتر را انتخاب کند. همچنین از طریق تجهیز منابع حاصل از وجوه پس اندازکنندگان و هدایت آنها به فعالیت های اقتصادی سودآور و دارای ارزش افزوده بالا، می تواند باعث افزایش رشد اقتادی شود. لذا با توجه به اهمیت بحث بازارهای مالی در این کتاب سعی شده با استفاده از مقالات مختلف، اثر آزاد سازی مالی و سرکوب مالی را بر شاخص های مختلف کلان اقتصادی بررسی نماید که در این جا به طور خلاصه به برخی از مقالات پرداخته می شود:

در مقاله "آزادسازی مالی و رابطه بین تأمین مالی و رشد" اثر فیلیپ آرتیس، به رابطه بین توسعه مالی و رشد اقتصادی در کشورها اشاره شده و در ابتدا با رویکردی تاریخی به تبیین آزادسازی مالی پرداخته شده است. در ادامه نظریه ها و دلالت های سیاستی آزادسازی مالی مورد نقد و بررسی قرار می گیرد و به مشکلات آزادسازی مالی اشاره می شود. در ادامه با طرح موضوعات مرتبط با آزادسازی مالی، به سراغ نتیجه گیری می رود و به تبیین نظرات اندیشمندان در خصوص آزادسازی مالی می پردازد.

در مقاله "اصلاحات مالی و آزادسازی" اثر ج.کتانی و د.کاوالو به محدودیت ها و مقررات مالی می پردازد و اثری که این محدودیت ها و مقررات می توانند بر سیاست های مالی و در نهایت بر توسعه اقتصادی داشته باشند. در ادامه مطالعات تجربی در خصوص اصلاحات مالی و سرکوب مالی مورد بررسی قرار می­گیرد و در خصوص اثرات آزادسازی داخلی، اطلاعات ناقص، مخاطره اخلاقی، نرخ های بهره و نظارت بر بانک ها مباحثی را مطرح می کند و در نهایت در خصوص رابطه بین سیاست های مالی و رشد اقتصادی نتیجه می گیرد و به نقش نهادهای غیر اقتصادی در این رابطه اشاره می کند.

درمقاله "آزادسازی مالی یا سرکوب مالی" اثر جیمز آگ در خصوص آزادسازی مالی در کشورهای در حال توسعه بحث شده و از نتایج نه چندان مناسب آن سخن به میان آمده است. در این مقاله در خصوص منافع و هزینه های آزادسازی مالی بحث شده و بیان می کند که اثربخشی برنامه های اصلاحی، بستگی به قدرت و قوت سیاست های بخش مالی دارد. در این مقاله طبق بررسی ها مشخص شده که افزایش ذخیره قانونی اثر معکوس و کنترل نرخ بهره، محدودیت نقدینگی و برنامه های اعتباری اثر مثبت بر توسعه سیستم مالی دارد. در نهایت این نتیجه حاصل شده برخی از محدویت های سیستم مالی به بهبود توسعه مالی کمک می کند.

در مقاله "بی ثباتی رشد و سرکوب مالی: تجربه سری زمانی هند" اثر جیمز آگ به بررسی نوسانات مصرف در هند پرداخته شده و در پی آزمون نمودن بی ثباتی اقتصادی و رشد اقتصادی است و در این مورد، سرکوب مالی و بی ثباتی در مصرف خصوصی را مورد توجه قرار می دهد. نتیجه نهایی در این تحقیق این است که سرکوب مالی با بی ثباتی در مصرف، کمتر مرتبط است. تحلیل حاضر بیانگر این است که زمانی آزادسازی مالی می تواند بی ثباتی مصرف را کاهش دهد که هند به اندازه کافی آزاد شده باشد.

در مقاله "مالی، رشد و نوسانات" اثر یان، رابطه توسعه مالی، رشد اقتصادی و نوسانات رشد از ۸۱ کشور در دوره زمانی ۱۹۶۲ تا ۲۰۰۰ در قالب مدل PANEL VAR بررسی می شود و علیت گرنجری مثبت بین توسعه مالی و نوسانات اقتصادی را کشف می کند. طبق این تحقیق، توسعه مالی برای کشورهایی مفید است که در مرحله اول صنعتی شدن هستند. علاوه بر این برخی از ویژگی ها و فاکتورهای ساختاری محیط اقتصادی خاص هر کشور نظیر درجه تمرکز بانکداری و محیط قانونی، نیز در علیت توسعه مالیو رشد و نوسانات اقتصادی مهم و اثرگذار است.

در مقاله "نقش عوامل مالی در توسعه اقتصادی" اثر ر. دوربنوش و ا. رینوسو آمده که عوامل مالی در توسعه اقتصادی کشورها نقش مهم و اثرگذاری دارند که در نقاط مختلف جهان، نقش هر یک متفاوت می باشد. در آسیا نقش بازارهای مالی سرکوب نشده در تخصیص سرمایه گذاری ها نقش اساسی دارند در حالی که در آمریکای لاتین، نقش تأمین مالی تورمی یعنی استفاده از کسری بودجه برای افزایش رشد اقتصادی بسیار مهم است. در این تحقیق در خصوص این دو رویکرد بحث می شود. در نهایت این نتیجه حاصل شده که در بین روش های تامین مالی، استفاده از روش کسری بودجه، تورم های شدید ایجاد می کند. آزادسازی مالی نیز در مواردی که وضعیت مالی نامناسب است، می تواند باعث شتاب در تورم و بی ثباتی شود.