به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انجمن علمی اقتصاد شهری ایران، ویژگی تهران در مقایسه با شهرهای بزرگ، کوتاه بودن دوران جمعیت‌پذیری، رشد و گسترش شدید آن به‌عنوان یک کلان‌شهر بزرگ ملی و منطقه‌ای است.
جمعیت تهران از ۱.۵ میلیون نفری در سال ۱۳۳۵ به بیش از ۸ میلیون نفر در سال ۱۳۹۵ رسیده است؛ یعنی طی ۶۰ سال بیش از ۵ برابر شده است که کمتر شهری در جهان چنین رشدی را تجربه کرده است.
همچنین مساحت این شهر نیز از ۱۰۰ کیلومترمربع در سال ۱۳۳۵ به ۷۳۰ کیلومتر در شرایط فعلی رسیده است؛ یعنی طی ۶۰ سال شهر ۷.۵ برابر بزرگتر شده است. بنابراین میتوان گفت که این شهر از لحاظ اجتماعی و فرم کالبدی مسیر پایداری را طی نکرده است.
این آشفتگی و رشد شتابان در جمعیت و بیقوارگی در توسعه کالبدی، بدون تردید با نظام مالی و شیوههای درآمدی شهر مرتبط است.
از لحاظ سیاسی- اداری بیش از ۱۸درصد کل کارکنان دولت بیش از ۲۵ درصد کارکنان بخش قضایی و قانونگذاری در تهران هستند.
از لحاظ اجتماعی- فرهنگی، ۱۸درصد کل دانشجویان کشور و نزدیک به ۵۰ درصد استادان دانشگاه در تهران شاغل هستند و بیش از ۱۸ درصد پزشکان متخصص کشور در تهران هستند.
بیش از ۵۰ درصد مطبوعات کشور در تهران منتشر می شوند. از نظر اقتصادی نیز وضع به همین منوال است و ۲۰ درصد کل GDP کشور مربوط به تهران است.
۲۳ درصد مصرف برق و ۲۲ درصد مصرف بنزین کشور در تهران است و ۱۸ درصد کل کارگاههای صنعتی کشور و ۲۳ درصد شاغلان این بخش مربوط به تهران (استان تهران) است.
