به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انجمن علمی اقتصاد شهری ایران، یکی از مهمترین چالش های پیش روی شهرها، تامین مالی است. تامین مالی به معنای تامین سرمایه گذاری در طرح های اقتصادی است و به فرایند تمرکز منابع مالی یا سرمایه به صورت میان مدت و بلند مدت اطلاق می گردد و به نهادها اجازه می دهد به جای در دست داشتن پول نقد، از اعتبار، برای خرید کالا، سرمایه گذاری در پروژه یا دیگر مبادلات اقتصادی خود استفاده نمایند.با توجه به افزایش شهرنشینی و رشد قابل ملاحظه آن در سراسر جهان، کمبود منابع مالی قابل دسترس جهت پشتیبانی و تداوم رشد سریع توسعه شهری و همچنین تامین زیرساخت های شهری نظیر: محیط زیست شهری، حمل و نقل شهری، راه های شهری و موضوع ترافیک شهری، امنیت، فاضلاب شهری، نظافت شهری و دفع پسماند و ...، یکی از چالش های اساسی پیش روی مقامات شهری در بسیاری از کشورهای دنیا است. با رشد جمعیت و رشد شهرنشینی و همچنین افزایش درآمد، تقاضا برای زیرساختها به طور متوسط سالانه ۷ درصد افزایش می یابد و شکاف بین عرضه و تقاضا بیش از پیش بزرگتر می شود و تخمین زده شده است که در زمینه مسائل زیست محیطی تا سال ۲۰۲۵ به بودجه ۶۴۰ میلیارد دلاری نیاز است و این چالش در کشورهای در حال توسعه است جدی تر است؛ چرا که نسبت بالایی از جمعیت شهری در آفریقا، آسیا، آمریکای لاتین و سایر مناطق کمتر توسعه یافته در سکونت گاههایی زندگی می کنند که حداقل زیرساختها را ندارند.
حل مشکل زیرساخت ها و تأسیسات شهری در کشورهای آفریقا، آسیا، آمریکای لاتین و سایر مناطق کمتر توسعه یافته تا سال ۲۰۳۰ به بیش از ۶.۳ تریلیون دلار سرمایه گذاری نیاز دارد که این ارقام چشمگیر اهمیت تامین مالی را چند برابر می کند.زیرساختها چالش بزرگ شهرنشینی هستند و به گزارش موسسه جهانی مک کینزی بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۳۰، ۵۷ تریلیون دلار سرمایه گذاری در این زمینه مورد نیاز خواهد بود که این سرمایه گذاری عمدتا در جاده و شبکه ارتباطی، انرژی، آب و ارتباطات است، در حال حاضر سرمایه گذاری جهانی در زیرساختها سالانه ۲.۷ تریلیون دلار است اما به ۳.۷ تریلیون دلار سرمایه گذاری سالانه نیاز است. ممکن است برخی کشورها مانند چین و ژاپن فراتر از حد هم سرمایه گذاری داشته باشند اما بیشتر کشورها بخصوص در آفریقا و آمریکای لاتین به اندازه کافی در این زمینه سرمایه گذاری نمی کنند.
مسیر سرمایه گذاری در زیرساختها در کشورهای مختلف متنوع است، : یکی از این منابع مشارکت بخش خصوصی است که این امر می تواند از طریق وام گرفتن از بانکهای تجاری، انتشار اوراق قرضه شهری یا مشارکت عمومی خصوصی (ppp) باشد، برزیل، هند و چین پیشروان این عرصه هستند به طوریکه برزیل به تنهایی بین سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۴ موفق به جذب ۳۰۰ میلیون دلار سرمایه از طریق (public private partnership) شد.
افزایش مشارکت بخش خصوصی برای تأمین مالی پروژه های شهری، نیازمند شرایطی مانند وجود بازارهای فعال برای سرمایه گذاری بخش خصوصی، بازگشت سرمایه مطلوب و پایین بودن ریسک سرمایه گذاری است، ناگفته پیداست که مشارکت بخش خصوصی همچنین یک ساختار اقتصادی و برنامه ریزی مالی را می طلبد که در آن هزینه های سرمایه گذاری، هزینه های فرصت، هزینه های سرمایه، جدول مدیریت زمانی و درآمدها به وضوح مشخص باشد.
تامین مالی پروژه ها و زیرساختهای شهری با توجه به گسترش رو به رشد شهرها امری ضروری است و این ضرورت هم برای ایجاد زیرساختهای جدید و هم نوسازی و بهسازی زیرساختهای قدیمی به چشم می خورد،به همین دلیل بسیاری از دولتهای ملی و محلی در زمینه تامین مالی برای حل مشکلاتشان به تکاپو افتاده اند که یکی از موثر ترین راهها بکارگیری و مشارکت بخش عمومی و خصوصی است.
