به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انجمن علمی اقتصاد شهری ایران، زیست پذیری در واقع همان دستیابی به کیفیت برنامه ریزی شهری خوب یا مکان پایدار است و بسیاری از مفاهیم دیگری از جمله کیفیت زندگی، پایداری اکولوژیکی، سرزندگی، برابری، عدالت، امنیت، مشارکت، بهداشت و ... را در بطن و متن خود دارد. در سراسر جهان، حکومتها، دستگاهها، نهادها و موسسات، برنامه ریزان و محققان همه و همه در جستجوی یافتن راههایی برای ساختن شهرهایی زیست پذیر هستند شهرهایی که انرژی و منابع کمتری مصرف می کنند اجتماعات منسجم تری دارند ، نوآوری و خلاقیت در آنها دیده می شود و شرایط زندگی مطلوبتری را ارائه می کنند.
 نشریه اکونومیست در گزارشهای سالانه خود وضعیت زیست پذیری شهرهای جهان را بر مبنای مولفه های متعدد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی مورد بررسی قرار داده و به رتبه بندی آنها می پردازد. در این گزارشات سالانه طبق انتظار شهرهایی مانند ونکوور، ملبورن، وین و تورنتو در صدر زیست پذیرترین شهرها قرار دارند. در گزارش سال ۲۰۱۱ از بین ده شهر نخست جهان در زمینه زیست پذیری ۷ شهر مربوط به دو کشور استرالیا و کانادا بوده است و این روند را تا سال ۲۰۱۷ نیز حفظ کرده اند و تنها تغییرات اندکی در رتبه آنها بوجود آمده است. در سال ۲۰۱۱ در بین ۱۰ شهر انتهایی این جدول که ۱۴۰ شهر در آن حضور دارند، شهرهایی مانند هراره، داکا، لاگوس و کراچی قرار دارند و تهران نیز در رتبه ۱۳۳ در بین این ده شهر حضور دارد اما در رده بندی سال ۲۰۱۷ تهران با شش پله صعود خود را ده شهر انتهایی جدا کرده و در رده ۱۲۷ قرار گرفته و در بین شهرهای جهان بالاترین رشد را در زمینه زیست پذیری داشته است بطوری که شهری مانند دوبی در شاخص رشد پایین تر از تهران قرار گرفته است. این روند رشد امیدوار کننده به نظر می رسد و نشان می دهد حرکت در مسیر پایداری و زیست پذیری در کلانشهر تهران مطلوب و مثبت بوده و البته نیاز به شتاب بیشتری نیز دارد. همچنین بیشترین سقوط در زیست پذیری در بین ۱۴۰ شهر در شهرهای دمشق سوریه، کیف اوکراین و دیترویت در ایالات متحده اتفاق افتاده است.
یکی از دلایل رشد و ارتقاء تهران در زمینه زیست پذیری طی سالهای اخیر بدون تردید به بحث زیرساختها و حمل و نقل مربوط می شود که طی این چند سال تاکید بر گسترش حمل و نقل عمومی و افزایش خطوط مترو و BRT گامی رو به جلو بوده است. همچنین موضوعات مربوط به مشارکت شهروندی نیز در این ارتقاء موثر بوده است. حال باید دید که مدیریت جدید شهری چگونه می تواند روند رشد تهران در زمینه زیست پذیری را حفظ کرده و بر شتاب آن بیفزاید. باید اشاره کرد که در برخی شاخصهای زیست پذیری مانند امنیت و بهداشت تهران وضعی به مراتب مطلوبتر دارد و در کنار شهرهایی مانند کوالالامپور، مسکو و دالیان قرار گرفته است و پاشنه آشیل این شهر مسائل زیست محیطی است که باید بیش از پیش مورد توجه قرار بگیرد و حل مسائل این بخش نه در توان و حیطه اختیارات مدیریت شهری بلکه مستلزم هم افزایی و تلاش نهادهای مختلف حاکمیتی است. یکی دیگر از شاخصهایی که تهران در سالهای اخیر پیشرفت مناسبی در آن داشته و باید بیش از بیش مورد توجه قرار بگیرد زیرساختهای فناوری اطلاعات و ارتباطاتIT است چرا که امروز شبکه ای شدن، هوشمند شدن و الکترونیک شدن شهرها یکی از رموز کیفیت بالای زندگی در این شهرهاست. در واقع می توان گفت مدیریت شهری جدید تهران بایستی جنبه مثبت و قوی زیست پذیری کلانشهر تهران از جمله زیرساختها، حمل و نقل عمومی، بهداشت، امنیت، مشارکت و انسجام اجتماعی را حفظ کرده و تقویت کند و ابعاد مسئله ساز زیست پذیری مانند آلودگی، مسکن، اقتصاد شهری و .. مورد اهتمام بیشتری قرار گیرند. |
