مسیر جهانی شدن تهران

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انجمن علمی اقتصاد شهری ایران، یک شهر جهانی لزوماً یک شهر به لحاظ فیزیکی گسترده و وسیع و یا پرجمعیت نیست، اگر اینگونه بود باید هم اکنون مکزیکوسیتی، بمبئی، قاهره و کینشازا در راس شهرهای جهان قرار داشتند. در واقع شهرهای جهانی از جمله لندن، توکیو، نیویورک، فرانکفورت، هنگ کنگ و سنگاپور مراکز فرماندهی و کنترل اقتصاد جهانی هستند، آنها فعالترین بازارهای مالی و بانکی جهان را دارند، محل دفاتر مرکزی شرکتهای بزرگ هستند، شلوغترین خطوط هوایی و گسترده-ترین زیرساختهای حمل و نقل و بیشترین گردشگران را دارند. امروزه رقابتی پایان ناپذیر بین شهرها برای پیداکردن جایگاهی جهانی در جریان است و بازندگان این رقابت شهرهایی هستند که شناخت دقیقی از وضع موجود خود و جهان ندارند.  کلانشهر تهران با آنکه جزو ۱۰۰ شهر ثروتمند جهان است اما متاسفانه به دلایل متعدد تاکنون نتوانسته است جایگاهی درخور در عرصه منطقه ای و جهانی پیدا کند این در حالیست که بسیاری از شهرهای منطقه با پیگیری الگوهای منظم توسعه و سرمایه گذاریهای کلان، توانسته¬اند توجه جهان را بخود جلب کنند.                               

سوال اساسی اینجاست که چرا تهران با وجود تمام قابلیت های جغرافیایی و استراتژیک، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و تاریخی برای تبدیل شدن به یک شهر دارای نقش بین المللی، از قافله عقب مانده است؟ جواب به این سوال یک آسیب شناسی همه جانبه را می طلبد اما دستکم بخشی از جواب این سوال در ابعاد مدیریتی و قانونگذاری شهر نهفته است. چرا انگیزه و تحرک لازم برای ارتقاء جایگاه جهانی تهران وجود ندارد با وجود اینکه در چشم انداز تهران ۱۴۰۴ بر آن تاکید شده است؟ تمامی طرحها و برنامه های شهر تهران در همه ابعاد زیرساختی، عمرانی، زیباسازی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی بایستی با نگرشی جهانی باشد. باید ماجرای تبدیل تهران به عنوان شهری دارای هویت ایرانی اسلامی به شهری دارای محوریت و جایگاه در عرصه منطقه¬ای و جهانی به گفتمانی عمومی و فراگیر تبدیل شود و مدیریت شهری موظف است نقشه راه آن را تدوین کند. شهر تهران باید از شهری کم تحرک در عرصه بین المللی به شهری پرسرعت و در دسترس به کمک فناوری اطلاعات و ارتباطات تبدیل شود . ویژگی مهم یک شهر دارای نقش جهانی شتاب در تبادل افراد، کالا، خدمات و اطلاعات است. تهران باید به شهری سریع تر و چابک تر تبدیل شود و این اتفاق قابل دستیابی است. برای یک شهر جهانی طیف گسترده¬ای از فرودگاه¬های بزرگ باعملکرد هاب هوایی، شبکه حمل و نقل پیشرفته، زیرساختهای پیشرفته اطلاعاتی– ارتباطاتی(مخابرات، اینترنت)، مراکز فرهنگی و آموزشی با شهرت جهانی، زیرساختهای ورزشی حرفه¬ای تا آثار معماری با برند جهانی ضروری است.  اگر تهران چنین جایگاهی را پیدا کند آنگاه می¬توان از آن بعنوان پیشران اقتصاد ملی و موتور محرک توسعه ملی یاد کرد. در غیر  اینصورت تهران بزرگ علاوه بر اینکه به شهری دارای مشکلات عدیده تبدیل خواهد شد، همواره بعنوان باری بر دوش نظام شهری کشور سنگینی خواهد کرد . بنابراین مدیریت شهری تهران باید شیوه نگرش خود را درباره تهران تغییر دهد و به اصطلاح جهانی بیاندیشد و عمل کند.